Alles over rookmelders: van onderhoud t.e.m. controle

Kotstudenten verven samen de witte muur van hun kot groen
blank
Artikel gecontroleerd door Birgit Verbruggen, expert brandverzekeringen
December is een trieste recordmaand: met nog een week te gaan voor het nieuwe jaar, is deze december nu al de dodelijkste sinds 2014 als het gaat over woningbranden. Al 13 mensen lieten het leven. Het belang van rookmelders is dan ook niet te onderschatten. Maar hoeveel heb je er nodig? Waar hang je ze? En hoe vaak moet je ze controleren?

Sinds 1 januari 2020 moeten alle woningen in Vlaanderen over de nodige rookmelders beschikken. Huur je een huis of een appartement, dan is het de verhuurder die ervoor moet zorgen dat er voldoende rookmelders hangen. Jij als huurder moet wel zorgen voor het onderhoud. Ervoor zorgen dat de batterijen geregeld worden vervangen bijvoorbeeld, als het gaat om een toestel met vervangbare batterijen.

Als een woning niet voldoet aan de rookmeldersverplichtingen, dan wordt ze als niet-conform beschouwd en krijgt ze geen conformiteitsattest. Ze kan dan zelfs ongeschikt verklaard worden om te verhuren. Ook als je eigenaar bent van een woning die je zelf bewoont, moet je de nodige rookmelders hebben.

Vraag: Komt de brandverzekering tussen als je geen rookmelders hebt?

Waarom rookmelder installeren?

Beschouw een rookmelder niet zomaar als een verplichting. Een rookmelder kan echt je leven redden. Als er ’s nachts brand uitbreekt, heb je heel weinig kans om op tijd wakker te worden omwille van de rook. Dat komt omdat je niets ruikt terwijl je slaapt. Je wordt dus ook niet wakker van de geur van de giftige rook. Precies daarom voorkomen rookmelders doden en gewonden bij een woningbrand.

Hoeveel rookmelder installeren?

Zelfstandige woningen (eengezinswoning, appartement of studio) en kamerwoningen moeten op elke verdieping uitgerust zijn met minstens één rookmelder. In kamerwoningen moet bovendien elke studentenkamer uitgerust zijn met een rookmelder.

Het is een goed idee om méér rookmelders te plaatsen. Experts spreken van één rookmelder in een klein appartement, maar tussen de 4 en de 8 voor een gezinswoning. Voorzie er zeker eentje in elke ruimte waar je doorheen moet op weg van de slaapkamer naar buiten, dus de kortste vluchtweg.

Waar rookmelder ophangen?

Hang je rookmelders niet op plekken waar valse alarmen mogelijk zijn, zoals in de keuken of in de badkamer. In de eerste ruimte kan de rookmelder onterecht afgaan door de dampen tijdens het koken, in de tweede door de stoom. Maar plaats wel een rookmelder in de ruimte net ernaast. Belangrijk is dat het alarm van de rookmelders altijd hoorbaar moet zijn tot in de slaapkamer, zodat je gewekt wordt als je slaapt.

Kies best voor rookmelders die je draadloos met elkaar kunt koppelen. Eén rookmelder die begint te piepen omdat er ergens beneden brand is, hoor je niet. Maar door ze aan elkaar te koppelen geven ze allemaal samen alarm, zodat je zeker wakker wordt.

Hoe vaak rookmelders controleren?

Als je vervangbatterijen hebt, check je best om de twee maanden of ze nog werken. Dat doe je via de testknop. Heel wat rookmelders geven een piepsignaal als de batterij op z’n einde loopt. Nog makkelijker zijn rookmelders met een niet-vervangbare batterij die minstens tien jaar meegaat. Haal ook om de zes maanden zeker het stof van de toestellen.

De beste rookmelders verbind je met een wifi-netwerk en een smartphone app, zodat je op je smartphone meldingen kunt ontvangen als er een alarm is. Zo zie je ook altijd of ze goed functioneren.

Let op: rookmelders zijn een wettelijke verplichting en staan soms vermeld bij de voorwaarden in je verzekeringscontract. Dat wil zeggen dat als ze ontbreken of slecht werken, ze ook de uitbetaling van de schadevergoeding van je brandverzekering kunnen beïnvloeden.